πρασ(σει)ν άλογα σ’ ένα δωμάτιο χωρίς παράθυρο

Πρός Δημοσίευση στο ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΤΕΧΝΙΚΑ

Η διαδικασία της νομιμοποίησης των ημιυπαιθρίων, που είναι «τακτοποίηση» και που εξαρτά την εφαρμογή της και την συνταγματικότητά της σε λεκτική διατύπωση και στην προσωρινότητα μιας πεντηκονταετίας, διαιωνίζει μια συνταγματική αστάθεια στη συνείδηση του κόσμου και ευτελίζει τη θεσμική αξιοπρέπεια του κράτους. Τι κι’ αν το ταμείο ονομάζεται πράσινο, το πράττειν έλλογα έχει εγκαταλείψει αυτή τη χώρα φοβούμαι επί μακρόν. Το «πράσσειν άλογα» δεν επέτυχε -επί του παρόντος- την αθρόα προσέλευση των αμαρτωλών για την κάθαρση από τις οικοδομικές τους αμαρτίες. Ο πολίτης δεν ομολογεί εύκολα τις ενοχές και τις «παρανομίες» που συνεχώς εφευρίσκονται ώστε να καταβάλλει αγογγύστως τα επιτίμια. ΄

‘Ηγγικεν η ώρα της «πληρωμής». Πλείστοι συνειδητοποιούν ότι δεν πρόκειται για συνολική άφεση αμαρτιών, δεδομένου ότι πολλές από τις παραβάσεις που καλώς ή κακώς κράτος πολίτες και επαγγελματίες συναπεφάσισαν να συνδιαπράξουν από κοινού, δεν περιλαμβάνονται στην καθαρτήριο διαδικασία. Ο πολίτης φοβάται ότι η ομολογία ενοχής ενδέχεται να προκαλέσει δευτερογενείς παράπλευρες συνέπειες στο μέλλον, άμεσο ή απώτερο.

Οι «ημιυπαίθριοι και οι τακτοποιήσεις », είναι το κύριο και για πολλούς από εμάς το μοναδικό αντικείμενο επαγγελματικής απασχόλησης των ημερών. Λόγω γενικευμένης ανεργίας στον κλάδο, υπάρχει η ευχέρεια για μια στενότερη επαφή του αρχιτέκτονα με τον πελάτη του. Όταν ο πελάτης συνειδητοποιήσει το κόστος της τακτοποίησης, συνήθως εξαγριώνεται. Ειδικά στις περιπτώσεις που θέλει να τακτοποιήσει το υπόγειο, το garage και τη σοφίτα, το κόστος πλησιάζει την τιμή γκαρσονιέρας στο κέντρο της πόλης που όμως κάποτε θα αναβαθμισθεί. Οι αρχιτέκτονες άνεργοι πλέον λόγω γενικευμένης κρίσης, και πολιτικών επιλογών, δρουν εκόντες άκοντες σαν τους ψυχαναλυτές που συνταξιδεύουν με τον πελάτη το ταξίδι των αναμνήσεων για την απόκτηση στέγης. Για τον καθένα από μας, το ταξίδι της στέγασης κρύβει μια ξεχωριστή συναισθηματική αξία την οποία το κόστος των ημι- τακτοποιήσεων ήρθε να διαταράξει. Το καταλυτικό σχόλιο ήρθε από κει που δεν το περίμενα: “Σταμάτα πιά να ασχολείσαι με ανοησίες….τί είναι ο ημιυπαίθριος; Eνα δωμάτιο χωρίς παράθυρο.»

Παράθυρο: Η λέξη προσδιορίζει τρείς έννοιες. 1) Άνοιγμα σε τοίχο δωματίου που ανοίγει και κλείνει για εξαερισμό και φωτισμό. 2) Τηλεοπτικό παράθυρο είναι ένα πλαίσιο εμφάνισης ενός προσώπου που συνήθως παραληρεί ακατάσχετα, ώστε να εντυπωσιάσει τους εκστασιασμένους τηλεθεατές όταν ταξιδεύουν σε πελάγη ματαιότητας και τέλος 3) Το παράθυρο στη Νομοθεσία που σημαίνει ότι ο νομοθέτης για ίδιο όφελος προβλέπει και δημιουργεί κενό νόμου ώστε βάσει του θεμελιώδους κανόνα του δικαίου να επιτρέψει να παραμείνει ατιμώρητος κάποιος ένοχος. Υπενθυμίζεται εδώ ότι έγκλημα δεν υπάρχει, ούτε ποινή επιβάλλεται, χωρίς νόμο που να ισχύει πριν από την τέλεση της πράξης. Τοιουτοτρόπως …. (τι λέξη !) , προκύπτει το ενδιαφέρον ερώτημα τι είναι ένα δωμάτιο αν του αφαιρέσουμε το παράθυρο; Αν το παράθυρο είναι από τοίχο σε τοίχο τότε η σκέψη του αρχιτέκτονα ανατρέχει στο δόγμα του σύγχρονου Ελληνισμού τον ημιυπαίθριο. Πριν το 1985 ανατρέχει στη βίλλα SAVOY του Le Corbusier που δεν άφησε ανεπηρέαστο το σχεδιασμό των πολυκατοικιών στην ΑΘΗΝΑ. Το παράθυρο που διατρέχει την πρόσοψη από κολώνα σε κολώνα ήταν ανάμεσα στις σχεδιαστικές αναζητήσεις των αρχιτεκτόνων, που αναζητούσαν εκφραστικά μέσα κατά τον σχεδιασμό των πολυκατοικιών της εποχής.

Όφειλα να ανατρέξω στον σοφό «Μπαμπινιώτη». ‘Έχοντας σπεύσει να αγοράσω την πρώτη έκδοση του Λεξικού το 1988 γοητευμένος από την πολυσχιδή και πολυπράγμονα παρουσία του δασκάλου της γλωσσολογίας-υπενθυμίζω εδώ την πληθωρική τηλεοπτική του παρουσία μετά γνωστής βουλευτού, την θητεία του ως πρόεδρου της φιλεκπαιδευτικής εταιρείας, την προεδρία εις το παιδαγωγικό ινστιτούτο και βεβαίως την πρυτάνευση εν τω Αθήνισι Καποδιστριακό πανεπιστήμιο και τέλος … εκ των την ευθύνη της σύνταξης του προγράμματος ενός εκ των μεγαλύτερων κομμάτων της Ελλάδος- ανέτρεξα στη σελίδα 736. Δεν υπάρχει η λέξη ημιυπαίθριος. Τούτο σημαίνει ότι ενώ από το 1985 οι «ημιυπαίθριοι» έχουν τεθεί σε λειτουργία στην υπηρεσία του λαού και του τόπου η λεξικογραφική αποτύπωση του φαινομένου και της έννοιας εκφεύγει της προσοχής των συγγραφέων του λεξικού. Λόγοι σεμνότητος δεν μπορεί να συντρέχουν για την παράλειψη μιας λέξης που έχει πλέον αποβεί περιγραφή εγκλήματος, διότι στο λεξικό περιλαμβάνεται πάσα χυδαιότητα και παραλλαγή της νεοελληνικής και αριστοφανικής βωμολοχίας.

Με σχολαστικισμό που υπαγορεύει ολοένα και πιο συχνά η καταθλιπτική πάροδος του χρόνου, ανεζήτησα τους υπευθύνους του λεξικού στα αναγραφόμενα τηλέφωνα των εκδοτών. Με έκπληξη διαπίστωσα ότι η εκδότης του λεξικού ήταν εκεί (!) πρόθυμη να ανταποκριθεί στο κυνήγι των λέξεων και των εννοιών. Μου απέστειλε την νέα καταχώρηση στην Τρίτη έκδοση το 2008 ….ημιυπαίθριος, -α, -ο [1894] 1. (χώρος κτηρίου) που είναι στεγασμένος και του οποίου η μία τουλάχιστον πλευρά είναι ανοιχτή προς τον κοινόχρηστο χώρο ή τους ακάλυπτους χώρους του οικοπέδου που δεν προσμετρώνται στην κάλυψη και οι υπόλοιπες πλευρές ορίζονται από τοίχους ή κατακόρυφα φέροντα ή μη στοιχεία, χρησιμοποιείται δε για τη μετακίνηση ή την προσωρινή παραμονή ανθρώπων 2. (ειδικοτ.) ημιυπαίθριος (ο) παράνομα στεγασμένος υπαίθριος χώρος (σε εξώστες, δωμάτια): νομιμοποίηση των -.

«Από Λεξικό της Νέας Ελληνικής Γλώσσας του Γ. Μπαμπινιώτη, Γ''Εκδοση, Αθήνα 2008.»
Ησύχασα: ο ημιυπαίθριος περιελήφθη και στον «Μπαμπινιώτη» ... και προσδιορίζεται όντως ως χώρος χωρίς παράθυρο, ως η λαϊκή άποψη διατείνεται... Εφόσον ο ορισμός έχει επισήμως προσδιορισθεί, ασ ελπίσουμε ότι ενδέχεται να ευδοκιμήσει μια κάποια λύση.

Σε παρελθόντα ανύποπτο χρόνο είχα την ευκαιρία ( από τις στήλες του περιοδικού) να διατυπώσω την προσωπική σκέψη ότι ένας πολιτισμένος λαός πρέπει να απεμπλακεί πλήρως από τον ευτελισμό της αυθαιρεσίας. Χρησιμοποίηση τη φράση πετραχήλι για το παρελθόν και πρότεινα νέο απλό κανονισμό για την δόμηση στο μέλλον. Πληροφορούμαι ότι κάτι θα ξεκινήσει πάλι. Ας ελπίσουμε ότι η προσπάθεια θα είναι ειλικρινής για να καταστεί και επιτυχής.