Η ΚΡΙΣΗ ΚΑΙ Ο ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΑΣ

Δρ. ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΛΥΡΟΥΔΙΑΣ
Αρχιτέκτων ΕΜΠ – Πρόεδρος ΣΑΔΑΣ –ΠΕΑ


O κλάδος των Αρχιτεκτόνων επηρεάζεται από την δυσχερή οικονομική συγκυρία ίσως πιο έντονα και άμεσα από οποιαδήποτε άλλη ειδικότητα με δίπλωμα Πολυτεχνείου. Είναι προφανές, πως σε περίοδο περικοπής εξόδων, ανασύνταξης και φοβικότητας, τόσο ο Έλληνας ιδιώτης, όσο και το δημόσιο θα ξεκινήσουν τις περικοπές από τις γενικευμένα και αφελώς θεωρούμενες ως «διακοσμητικές» ή «περιττές», υπηρεσίες της Αρχιτεκτονικής και του Αρχιτέκτονα. Και αυτό, γιατί η ελληνική πολιτική ανέβαλλε συστηματικά τα τελευταία χρόνια την άσκηση πολιτικής γης τόσο στην πόλη όσο και στην περιφέρεια και κατ’ επέκταση ανέβαλλε την ανάδειξη του αρχιτεκτονικού και πολεοδομικού σχεδιασμού – design ως τη μοναδική οδό συνολικής επίλυσης σύνθετων προβλημάτων. Όταν ο εγχώριος αρχιτεκτονικός σχεδιασμός ως θεωρητικό υπόβαθρο, ως αυστηρή εφαρμογή αλλά και ως κοινωνική πεποίθηση είναι ανύπαρκτος, στα πλαίσια μιας ΕΕ που σχεδιάζει με ακραία μεθοδικό τρόπο, είναι μοιραίο οι Έλληνες αρχιτέκτονες να βρίσκονται αυτή τη στιγμή στο μάτι του κυκλώνα.
Οι μελέτες είτε παγώνουν, είτε οργανώνονται βάσει ενός ελάχιστου και πλασματικού προϋπολογισμού. Οι νέοι –μέχρι σήμερα- εργαζόμενοι με δελτίο παροχής (κατι μεταξύ ελεύθερης συνεργασίας και υπαλληλικής σχέσης), αρχιτέκτονες- είναι οι πρώτοι που απομακρύνονται ευγενικά από τα μεγάλα αλλά και τα μικρά γραφεία.

Η έκρηξη της ανεργίας στις ηλικίες μεταξύ 25 και 35 είναι απελπιστική. Οι αιτήσεις για εγχώριες μεταπτυχιακές σπουδές πολλαπλασιάζονται, ενώ ταυτόχρονα αναδύονται οι αγγελίες για νέες θέσεις γραμματέων « με βασικές γνώσεις Cad». Τα ασφάλιστρα του «Τσμέδε» παραμένουν απαγορευτικά υψηλά και τα επωμίζονται οι γονείς, οι οποίοι κατά κανόνα συνεχίζουν να εμπιστεύονται και να προσβλέπουν στην δοκιμαζόμενη κοινωνική ασφάλιση.
Οι νέοι αρχιτέκτονες, επιδεικτικά αποστρέφονται την μορφή άσκησης του επαγγέλματος στην Ελλάδα, και επιλέγουν να αναζητήσουν μια πιο υποσχόμενη ακαδημαϊκή πορεία στα προβεβλημένα πανεπιστήμια της Ευρώπης και της Αμερικής. Οι υπόλοιποι αρκούνται σε μια «βουτιά στην ελληνική πραγματικότητα». Καθίστανται δηλαδή προσωρινά απασχολούμενοι σε ευκαιριακά projects μικρών και μεγάλων γραφείων ή στρέφονται προς επιδοτήσεις εξοπλισμών για νέους επαγγελματικούς χώρους, χρεωνόμενοι, ακολουθώντας εξαιρετικά ριψοκίνδυνα business plans.

Τον τελευταίο καιρό, μέσω των προκηρύξεων κάποιων διαγωνισμών και των εξαγγελιών του «Αθήνα 2014», διαγράφεται στο βάθος μια κάποια ελπίδα σχετικά με την συστηματοποίηση της συμμετοχής των αρχιτεκτόνων στα δημόσια έργα. Αναμένεται η σαφής διατύπωση αυτής της αρχιτεκτονικής συμμετοχής με οριστικοποίηση των χρονοδιαγραμμάτων, των διαγωνισμών, των αρχιτεκτονικών κατευθύνσεων, έτσι ώστε το «Αθήνα 2014» να αποτελέσει μια συγκεκριμένη, δημιουργική και αναπτυξιακή ευκαιρία για τον Κλάδο συνολικά, και όχι μια ευκαιρία για αυτοκαταστροφικές οικονομικά, φοιτητικού τύπου συμμετοχές σε προτάσεις και διαγωνισμούς χωρίς κίνητρα.

Γιατί, η οργάνωση και η «Λύσεις » που εκπορεύονται από το δημόσιο τομέα, είναι αυτές που θα δείξουν το δρόμο και θα δώσουν την ώθηση στον ιδιωτικό. Το 11ο Συνέδριο του ΣΑΔΑΣ –ΠΕΑ που θα πραγματοποιηθεί τον Μάρτιο του 2011, ευελπιστούμε να αποτελέσει ενα νέο σταθμό - ξεκίνημα για τον κλάδο των Αρχιτεκτόνων και το σχεδιασμό στην Ελλάδα γενικότερα.

Γίνεται ηλεκτρονική ταχυδρόμηση: AFFICHE SADAS 2011

URBAN REGENERATION AND CITY BRANDING:

IS MEMORY AN ASSET OR AN OBSTACLE?

ΑΣΤΙΚΗ ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗ και η ταυτότητα της πόλης

Είναι η ΜΝΗΜΗ ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑ Η ΕΜΠΟΔΙΟ;

Is the identity of our cities lost? And so what if it’s lost. It happens: Sometimes we are happy to lose our identity; we have the opportunity to create a new one and start a new life. So there are more than one options, when we decide to restore or reproduce, despite how sure we were in the near past on how and why we had to protect or “preserve” the memories included in, or presented by our built environment.

Athens is a “world city”. It is a city that is considered important node in the world economic system. The historic centre of Athens is under deep legislative conservation. However few of us are happy or satisfied, while and nothing extremely interesting is achieved up today.

The key chapters for the future are:

· City identity: enrich! Develop!! Invent!!! Create!!!: “Poles d’ intervention” and “poles d’ attraction”. We have to determine the current level of preservation, since deep social preservation is suggested as the ultimate stage of social science and urban design. On the other hand, the real estate business and the struggle for control of land uses and subsequent values in the old sector of the city is expected to create the need for legal intervention from the side of the state.

· Athens: evolutionary approach for the new identity consists of the following: After the Olympics

o The CBD is moving towards ELEONAS where the headquarters of banks and other administrative corporations are moving and establishing their activities.

o Of course the underground metro STATION gave the kick off opportunity for that to happen.

o The Middle class residence is moving towards the airport where Schools and other “industrial ” uses are moving from the old sector around the Athens – Piraeus axis

o The Athens-Piraeus Axis, the cultural area of the capital city, is growing. In fact it is the most interesting area, where contemporary architecture design decisions are exhibited while at the same time an interesting cultural highway is formed.

o The Historical Center of Athens is getting new residents: the back to the city Movers ( e.g. my daughter). Several times in the past we have talked and signed various petitions for the young people to be encouraged to repair the old houses and stay there for the revitilization of the neighbourhood. Of course various immigrants are also there, to remind us that the international vision of Athens being a mega city some time in the future, is real and ongoing.

o The management of change in the historic and non historic center. It comes together with the continuity and change -no fear for the contemporary design to mix within the protected historic areas, under both the democratic order and public choice.

o Landmarks. We have some experts here from Paris here so we can be informed if the Eiffel landmark has been created by fortune - accident which I strongly suspect, thing that has happened in London too, where the BA wheel after fifteen years of existence is still a popular landmark for thousands of tourists to visit and turns gradually into an extensively “recognisable” landmark for London –with the help of the media .( the whole fireworks “show” for the New Year, transmitted through BBC to the whole world, focused on the wheel- we saw it on TV this year. Also, although the wheel was initially planned for 15 years, to be demolished afterwards, its lifespan has already been extended. )

o The heavy –unsupportable- cultural heritage of Parthenon. It seems sometimes to be like an iron ball attached to the leg of a prisoner. And the prisoner is the Greek Architect who knows that whatever it might happen no matter how inspired or talented is, Parthenon is and will remain the ultimate landmark of the city, hampering any attempt to create any modern landmark for the city. Shake off Parthenon, the invincible monument, so that Athens may finally be characterised ALSO by a contemporary monument, instead of a monument built 25 centuries ago. (The existence of a dual landmark for cities is not unheard of. For instance Rome is characterised both by the Colosseum AND the Vatican, although they represent different cultures and stages of the city, built more that 1000 years apart. )

We have to decide what stays with history and what not. We sometimes try or decide to Brand the city anew it has happened several times. Portsmouth is well known by the Spinnaker Tower

Moving from history to present day, the newest landmark to grace the Portsmouth waterfront is the iconic Spinnaker Tower, which provides a unique ‘window on the sea’. Soaring 170 metres above Portsmouth Harbour, the tower is visible from miles around and has changed the south coast skyline forever. Higher than the London Eye, and Blackpool Tower, it is the tallest publicly accessible structure in the UK and visitors can choose to ride to the sky in an internal express lift or a glass panoramic lift offering stunning sea views. Very much the voyage of a lifetime, there are three viewing platforms, positioned at 100m, 105m and, for the daring, the top deck at 110p, which is open to the elements.

o Protectionism (historically) and corruption. Conservation leads to social preservation -as broadly known- as all the ages and various income groups need/have to be included in the preserved areas of the centre so as to avoid the ghetto phenomenon within the urban areas.

o Regulations. We are famous for ignoring missing regulations during our everyday living, finding legal loopholes to get by. The opposite happens with our buildings. They are overregulated to the point that is impossible for all the detailed regulations to be applied or to be followed to the letter.

· Citizens: the bottom up approach and the impartial participants as the key stage for a successful transformation, while increasing the resilience of the city, society included. Gentrification and exclusion. Gentrification phenomenon to be taken under consideration. Have-nots and urban renewal programs –projects.

· Example: The developing identity of the city of London could be an interesting and informative example.

· Prototype: Modelling the procedure Yes or No . Instinct or (technicalities) instrumentalised techniques can solve the problem of upgrading the present situation to a new one.

ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΗ στη ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΗ