...Θεωρώ δικαίωμά μου ώς απελθών πρόεδρος του ΣΑΔΑΣ _ ΠΕΑ την υποχρέωση να καταγραφή μιά θερμή και ειλικρινής προσωπική ευχαριστία. Σ'ευχαριστώ πολύ ..Νίκο.
Όσο οι νόμοι θα συγκαλύπτουν δολίως μεμονωμένες περιπτώσεις τόσο θα αμφισβητείται βάσιμα η εντιμότητα των πολιτικών ηγεσιών.
Η εφαρμογή της νομοθεσίας “εξ ορισμού”, οφείλει να δημιουργεί δίκαιο. Η πολεοδομική νομοθεσία που περιγράφει την οικιστική πολιτική και προδιαγράφει την οικιστική εξέλιξη, επηρεάζει κατά σημαντικό ποσοστό την αξία της γης , καθώς και την τελική εικόνα των κτιρίων και των οικιστικών συνόλων, όταν ο νομοθέτης θεωρεί σκόπιμο να προσδιορίσει λεπτομερώς.
Ακολουθώντας αυτόν το γενικό κανόνα, η εκάστοτε διοίκηση με εργαλείο την νομοθεσία προχωράει ακόμη παραπέρα και προσδιορίζει περιοριστικά τα όρια της αρχιτεκτονικής και επιστημονικής δημιουργίας. Συχνά η νομοθεσία καταπιέζει την κοινωνία επιστημονικά και καλλιτεχνικά. Όταν συμβαίνει αυτό, τότε η κοινωνία βιώνει ό,τι εννοιολογικά κατανοούμε ως μεσαίωνα. Σήμερα, για παράδειγμα, ο τεχνικός κόσμος μπορεί να σχεδιάσει και να κατασκευάσει με ασφάλεια πολυώροφα κτίρια. Όταν η νομοθεσία περιορίζει το ύψος και τους ορόφους των κτιρίων, τότε καταργεί μια σχεδιαστική και επιστημονική δυνατότητα, με ό,τι μπορεί αυτό να συνεπάγεται. Τα υψηλά κτίρια αντιπροσωπεύουν μιά επιστημονική γνώση, μια οικονομική ευρωστία, μια επιχειρηματική υπερσυγκέντρωση. Δεν μπορεί κανένας να φανταστεί το CBD μιάς μητρόπολης σαν το μικρό σπίτι στο λιβάδι, με χαρούμενα παιδάκια να παίζουν τυφλόμυγα και να μαζεύουν λουλούδια.
Η αντίθετη άποψη υποστηρίζει ότι η επίκληση της καλλιτεχνικής ελευθερίας και της επιστημονικής δυνατότητας αποτελεί σόφισμα διότι οι περιορισμοί τίθενται για το “δημόσιο συμφέρον”, το οποίο ανάγεται και προστατεύεται από κάποια συνταγματική τάξη και διαδικασία. Τα ψηλά κτίρια, μια που αναφερθήκαμε σ΄αυτά, δημιουργούν δυσμενείς μικροκλιματικές συνθήκες, είναι ενεργοβόρα, αποκρύπτουν τη θέα προς ιστορικά μνημεία, κλπ. Εν τούτοις η γενικότερη οικονομία επέβαλε τη γενικευμένη χρήση τους ιδιαίτερα στις επιχειρηματικές περιοχές.
Οι επικαλούμενοι το γενικότερο καλό, ποικιλώνυμοι μεσαιωνικοί δυνάστες οδήγησαν στην πυρά και την εξορία κάθε φωτισμένο μυαλό που είχε την ατυχία να διαφωνήσει με την εγκατεστημένη νοοτροπία και εξουσία. Η δημοκρατία ως νοοτροπία και διαδικασία παραμένει το ζητούμενο που σε κάθε περίπτωση εξομαλύνει τις αντιθέσεις και αναδεικνύει έστω και με καθυστέρηση το κοινό καλό. Σαν παθογένεια της δημοκρατίας ανεπτύχθη στην Ελλάδα ο πελατειακός διάλογος μετά την απελευθέρωση, μεταξύ κοινωνίας και πολιτείας, με θύμα (μεταξύ των άλλων) τον πολεοδομικό σχεδιασμό τον οποίο υποκατέστησε με “πολιτικές αποφάσεις” συνήθως κραυγαλέα εσφαλμένες στην καλύτερη περίπτωση και χυδαία κερδοσκοπικές στη χειρότερη.
Τα “σχέδια πόλεως” ή όπως λέγεται στον πολιτισμένο κόσμο τα αναπτυξιακά σχέδια “development projects”, δεν εκπονούνται με επιστημονικά αναπτυξιακά κριτήρια, όπου εξαντλείται η έρευνα και η πρόγνωση για το μέλλον της οικονομίας και της κοινωνίας, αλλά με ύποπτες εφήμερες και σκοτεινά κερδοσκοπικές αποφάσεις -κριτήρια. Δυστύχημα είναι ότι οι εμπλεκόμενοι τεχνοκράτες στον πολεοδομικό σχεδιασμό, αντί να αναπτύσσουν τα σενάρια της εντατικής ή της ήπιας εκμετάλλευσης ανάλογα με την ιστορική συγκυρία και να θέτουν την πολιτεία ενώπιον των ευθυνών της, αναμιγνύονται στην πολιτική απεμπολώντας το επιστημονικό κεκτημένο του σχεδιασμού.
Μια αυτοψία σε οικιστική περιοχή με τη σχετική νομοθεσία όρων και περιορισμών δόμησης υπό μάλης, αποδεικνύει ότι όχι μόνον δεν εφαρμόζεται η νομοθεσία αλλά επί πλέον η τρέχουσα τεχνική και κατασκευαστική πραγματικότητα δημιουργεί εθιμικό δίκαιο, που η “τακτοποίηση” αυθαιρέτων κατά τακτά χρονικά διαστήματα σπεύδει να επικυρώσει. Οι ρυθμίσεις τακτοποιήσεις και νομιμοποιήσεις αποδεικνύουν την πλήρη αποτυχία της Ελληνικής οικιστικής πολιτικής. Πρέπει να διευκρινισθεί εδώ ότι η περιορισμένου χρόνου τακτοποίηση,(την οποίαν ουδείς θεωρει προσωρινή) προέκυψε δια λόγους συνταγματικής τάξεως η οποία καθίσταται απολύτως αδιάφορος (η συνταγματική τάξη) για τον μέσο πολίτη που φέρεται σοβαρά προβληματισμένος για την αξία και την χρησιμότητα των θεσμών.
Το Συμβούλιο της επικρατείας δια της επί σειράν ετών ζηλωτικής στάσης του, εκπλήσσει ευχάριστα εσχάτως επειδή αναζητεί μέθοδο συνεργασίας προκειμένου να συμβάλλει στην αναπτυξιακή αναγκαιότητα, πειθόμενο χωρίς να το ομολογεί ευθέως στη ρήση του “ανάγκα και θεοί πείθονται”.
Καθε εχέφρων πολίτης έχοντας επίγνωση της πιθανότητας του ανθρώπινου λάθους, στην ερώτηση για το αν η νομοθεσία εφαρμοζόμενη παράγει δίκαιο θα απαντούσε: όχι πάντα. Δεν θα ασχοληθούμε εδώ με τις αποφάσεις που κηρύσσονται από την ίδια την δικαιοσύνη “πεπλανημένες” και αποδεικνύουν δια του αντιπαραδείγματος την αλήθεια του ισχυρισμού. Θα ασχοληθούμε ερασιτεχνικώς με το δίκαιο της “ανάπτυξης και της ανοικοδόμησης” εξοπλισμένοι με το “θράσος του ημιμαθούς” το οποίο εδράζεται και νομιμοποιείται ως επιστημονικό δικαίωμα από τη διαδικασία θέσπισης των κανόνων που διέπουν την επαγγελματική άσκηση του επιστημονικού κεκτημένου.
Η αντίθεση προς τους αντιεπιστημονικούς νομικούς περιορισμούς δεν είναι απλό δικαίωμα του ελεύθερου πολίτη, αλλά είναι υποχρέωση του κάθε επιστήμονα όταν βλέπει την επιστήμη του να στραγγαλίζεται από σχολαστικισμούς συντεθειμένους με μια δυσνόητη νομική γλώσσα και πολυπλοκότητα, που πολλές φορές ξεφεύγει της εικαζόμενης σκοπούμενης συσκότισης (μανιέρας), και προσεγγίζει τη βεβαιότητα για αναγκαία ψυχολογική υποστήριξη των συντακτών της.
Ιδεολογική “ασάφεια“ χαρακτηρίζει την επιβολή κανόνων στην μορφολογία των πόλεων γενικότερα. Άλλοι υποστηρίζουν την αναγκαιότητα και άλλοι όχι. Η «θέσπιση πάντως υποχρεωτικών ή συνιστώμενων ή προτεινόμενων μορφολογικών κανόνων» για τη δόμηση, στηρίζεται κατ αρχήν στο γεγονός ότι στην Ελλάδα αρχιτεκτονούν οι πάντες και μάλιστα για ανεξήγητους λόγους προστατεύονται, έτσι ώστε να διαιωνίζεται η κακοδαιμονία στο Ελληνικό τοπίο, να πλαστογραφείται η ιστορική καταγραφή και να παραβιάζεται η διεθνής Αρχιτεκτονική ηθική και νομιμότητα.
Έμπρακτη ανταπόκριση στο από δεκαετιών αίτημα των Αρχιτεκτόνων, εκφράστηκε με τη νομοθετική στήριξη του ΥΠΕΚΑ στο επάγγελμα του Αρχιτέκτονα και ειδικότερα από τον συνάδελφο αν.Υπουργό Ν. Σηφουνάκη που στήριξε με παρρησία νομοθετικά για πρώτη φορά από το 1930 το ξεκαθάρισμα (σε σημαντικό βαθμό) των ρόλων στην ανοικοδόμηση, επισκευή και ανάδειξη του ιστορικού και του προστατευόμενου χώρου γενικότερα. Θεωρώ δικαίωμά μου ώς απελθών πρόεδρος του ΣΑΔΑΣ _ ΠΕΑ την υποχρέωση να καταγραφή μιά θερμή και ειλικρινής προσωπική ευχαριστία. Σ'ευχαριστώ πολύ ..Νίκο.
Συνεχίζεται...
ΝΟΜΟΣ 4030 ΦΕΚ Α 249
ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
: «Νέος τρόπος έκδοσης αδειών δόμησης, ελέγχου κατασκευών και λοιπές διατάξεις», όπως αυτός ψηφίστηκε από τη Βουλή και Δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.
ΑΡΘΡΟ 8
2. Οι μελετητές μηχανικοί ευθύνονται για την εκπόνη-
ση όλων των επί μέρους μελετών σύμφωνα με τις κείμε-
νες διατάξεις. Για τις άδειες δόμησης που αφορούν κτί-
ρια σε παραδοσιακό οικισμό, παραδοσιακό ή ιστορικό
τμήμα πόλης, οικιστικό σύνολο που έχει χαρακτηριστεί
ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο, καθώς και κηρυγμένα
διατηρητέα κτίρια ή νεότερα μνημεία οι αρχιτεκτονικές
μελέτες εκπονούνται και υπογράφονται αποκλειστικά α-
πό αρχιτέκτονες μηχανικούς και οι στατικές μελέτες από
τους αρμόδιους πολιτικούς μηχανικούς.
Αθήνα, 25 Νοεμβρίου 2011
2. Οι μελετητές μηχανικοί ευθύνονται για την εκπόνη-
ση όλων των επί μέρους μελετών σύμφωνα με τις κείμε-
νες διατάξεις. Για τις άδειες δόμησης που αφορούν κτί-
ρια σε παραδοσιακό οικισμό, παραδοσιακό ή ιστορικό
τμήμα πόλης, οικιστικό σύνολο που έχει χαρακτηριστεί
ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο, καθώς και κηρυγμένα
διατηρητέα κτίρια ή νεότερα μνημεία οι αρχιτεκτονικές
μελέτες εκπονούνται και υπογράφονται αποκλειστικά α-
πό αρχιτέκτονες μηχανικούς και οι στατικές μελέτες από
τους αρμόδιους πολιτικούς μηχανικούς.
Αθήνα, 25 Νοεμβρίου 2011
Στο άρθρο 8, παρ. 2 νομοθετείται ένα πάγιο αίτημα που εξασφαλίζει την αποκλειστική ευθύνη και παρουσία των Αρχιτεκτόνων και της Αρχιτεκτονικής σε σημαντικό τμήμα του δομημένου περιβάλλοντος. Τη ρύθμιση αυτή διεκδικήσαμε με σοβαρότητα και υπευθυνότητα. Η ανάδειξη της σπουδαιότητας της νέας ρύθμισης, αλλά και η διασφάλιση της εφαρμογής της, εξαρτάται πλέον από όλους εμάς που οφείλουμε να αναγάγουμε την Αρχιτεκτονική σε ευρύτερη ηθική και κοινωνική αξία.
Η νομική αυτή επιτυχία οφείλεται βεβαίως σε προσπάθειες ατομικές και συλλογικές, αλλά και σε υπεύθυνη αντιμετώπιση από πλευράς της πολιτείας. Ο διάλογος για τη θεσμική αποκατάσταση του ρόλου του επαγγέλματος του αρχιτέκτονα, πραγματοποιήθηκε με επιμονή, όχι για την ικανοποίηση ενός συντεχνιακού αιτήματος, αλλά για την αναζωογόνηση και την ηθική αποκατάσταση των κοινωνικών αξιών που σχετίζονται με την εικόνα των πόλεων, της περιφέρειας και της τέχνης του οικοδομείν γενικότερα και έδωσε ένα σημαντικό αποτέλεσμα.
Είναι ευθύνη όλων μας η συνέχιση των προσπαθειών μαζί με τους συλλογικούς επιστημονικούς φορείς σε συνεργασία με την πολιτεία, προς την κατεύθυνση της καλής αρχιτεκτονικής και του σχεδιασμού.
