Σάββατο 1 Μαρτίου 2008

Στροφή επί τόπου… ΟΙ ΕΠΙΤΗΔΕΙΟΙ

Όταν μια κυβέρνηση κατορθώσει να έλθει στην εξουσία, κινείται σε δύο παράλληλες κατευθύνσεις. Η πρώτη είναι να ικανοποιήσει και να διευκολύνει τα άμεσα σχέδια, επιχειρηματικά και άλλα, των πολιτών που συρρέουν στις υπηρεσίες και τα υπουργεία για να εξυπηρετηθούν. Η δεύτερη είναι να σχεδιάσει το μέλλον έτσι, ώστε να δημιουργήσει πεδίο δράσης τέτοιο, που να περιορίζεται η εξατομικευμένη εξυπηρέτηση δηλαδή το ρουσφέτι, δηλαδή η διαφθορά. Αν δεν υπάρχει σχεδιασμός, τότε η κυβέρνηση και τα στελέχη τρέχουν να προλάβουν, αγκομαχώντας και βουλώνοντας τρύπες. Οι τρύπες που προαναφέραμε δεν είναι κατ’ ανάγκη μικρές μπορεί να είναι και μεγάλες. Πολλές φορές και τα μεγάλα θέματα αντιμετωπίζονται από διάφορες κυβερνήσεις ως τρύπες. Αν το κυνήγι της «τρύπας» καταστεί κυρίαρχη ενασχόληση κυβέρνησης και πολιτών, τότε δεν μιλάμε πλέον για πολιτική αλλά για οπισθοδρόμηση δηλαδή υπανάπτυξη.
Κάθε διαχειριστής δημοσίου αξιώματος σε πλαίσιο υπανάπτυξης, αυτονομείται, οριοθετείται στην συνολική κυβερνητική εικόνα, οι «πονηρές ιδέες» πολλαπλασιάζονται, και τα πάντα γίνονται εξυπηρετήσεις, δηλαδή ρουσφέτια, δηλαδή … σκάνδαλα. Σκάνδαλο είναι μια διαστροφή της πραγματικότητας. Ένα επιτυχημένο σκάνδαλο αφήνει πίσω του ολίγους ευτυχείς, πολλούς «ανόητους» και ορισμένους «υπομονετικούς». Ανόητοι χαρακτηρίζονται αυτοί που δεν αντιλαμβάνονται ενώ υπομονετικοί αυτοί που περιμένουν τη σειρά τους.
Ένα δημόσιο έργο για παράδειγμα, ξεκινά να πραγματοποιηθεί για να ωφελήσει τους πολλούς. Όταν το έργο ξεκινά αλλά δεν ολοκληρώνεται τότε κατά κανόνα ωφελούνται ολίγοι. Αυτοί θα ονομάζονται στο εξής «επιτήδειοι». Είναι αυτοί που σχεδιάζουν μέσα από γραφειοκρατικές διαδικασίες την μεγιστοποίηση του ιδίου οφέλους εις βάρος του τελικού στόχου. Αν πχ. η προκαταβολή για την κατασκευή ενός έργου είναι μεγαλύτερη του τελικώς αναμενόμενου κέρδους τότε δεν υφίσταται άλλος λόγος εκτός του πατριωτισμού και του επαγγελματισμού ώστε το έργο να πραγματοποιηθεί.
Οι Έλληνες μηχανικοί κατά κανόνα αυτοθαυμαζόμεθα και αυτοχαρακτηριζόμεθα ως οι άριστοι. Διερωτάται συνεπώς εύλογα κανείς, γιατί οι μελέτες είναι πάντα λειψές, οι προϋπολογισμοί πάντα λανθασμένοι και τα συμπληρωματικά έργα πάντοτε απρόβλεπτα.

Αυτή η απλή αντίφαση καλύπτεται από τη συνωμοσία της σιωπής των «επιτηδείων».
Οι επιτήδειοι είναι παρόντες σε κάθε διακυβέρνηση. Όταν περισσεύσουν οι επιτήδειοι, τότε μια κυβέρνηση οδεύει προς την αντιπολίτευση. Ο αλληλοσπαραγμός των επιτηδείων είναι ο σύγχρονος πόλεμος των συμμοριών. Οι επιτήδειοι είναι εμφανείς, αλλά όχι κραυγαλέα περίβλεπτοι. Είναι οργανωμένοι σε ομάδες με ιεραρχία και αξιοκρατία.
Η απελθούσα προ-προηγούμενη κυβέρνηση προκειμένου να πραγματοποιήσει έργα, χρησιμοποίησε την έννοια του «No upper limit budget». Στα ελληνικά το ονόμασε «μαθηματικό τύπο». Ο μαθηματικός τύπος των υψηλών «περιθωρίων» δημιούργησε μια ευδαιμονία για όλους τους εμπλεκομένους. Άφησε πίσω του πραγματοποιημένο έργο, και όσοι «ευτύχησαν» να εμπλακούν νοσταλγούν την χρυσή αυτή εποχή.


Μέσα στο «πλούσιο έργο» της η προηγούμενη κυβέρνηση άφησε κληρονομιά και πολλούς επιτήδειους εγκατεσπαρμένους στο σύνολο της κοινωνίας. Νέοι επιτήδειοι προστέθηκαν στους παλιούς με αποτέλεσμα ήδη να σημειώνεται συνωστισμός επιτηδείων. Οι επιτήδειοι την πρώτη τετραετία είναι πολύ επικίνδυνοι διότι εμποδίζουν τον προγραμματικό και οραματικό λόγο. Δυστυχώς μεθοδεύουν εφαρμογές υπερώριμες έως σάπιες. Η φιλοσοφία για την επανίδρυση του κράτους καθίσταται πλέον αναγκαία. Χρειάζεται η κοινωνία να αποκτήσει όραμα δηλαδή σχέδιο πορείας κυρίως για να αντιμετωπίσει και να περιορίσει τους επιτήδειους.

Δεν υπάρχουν σχόλια: