ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΕΣ

Σαν Αρχιτέκτονας πρώτης γενιάς, με είκοσι πέντε χρόνια «ελεύθερο επάγγελμα» πίσω μου, διατηρώ μια αφελή αλλά ταυτόχρονα έμμονη αντίληψη για το ρόλο του κλάδου των αρχιτεκτόνων. Θεωρώ ότι από το 1937 που ιδρύθηκε το ΤΕΕ σαν τεχνικός σύμβουλος του κράτους, οι αρχιτέκτονες συμμετέχουν μεν σε διάφορα συλλογικά όργανα, πλην όμως με ασαφή όρια και πολύ περιορισμένο ρόλο. Θεωρώ επίσης ότι ο σύλλογος των Αρχιτεκτόνων είναι μεν ευέλικτος χώρος που όμως τελεί σε καταναγκαστική υποτονική δημόσια παρουσία. Αυτό δεν είναι αποκλειστική ευθύνη άλλων αλλά και ημών των αρχιτεκτόνων. Το σύστημα των εκπροσωπήσεων και των μηχανισμών ανάδειξης είναι τέτοιο, που περιορίζει τις ευκαιρίες προβολής και δράσης στο δημόσιο βίο, ενώ το επάγγελμα του αρχιτέκτονα είναι κατ’ εξοχήν επικοινωνιακό. Συνεπώς και εκ της φύσης του πολιτικό.

Οι Αρχιτέκτονες πρέπει να αφεθούν και να κληθούν να δράσουν δημιουργικά, επικοινωνιακά και εν τέλει διδακτικά, με σημαντικό ρόλο στην εικόνα του τόπου, στη δημόσια εικόνα του κράτους, στο τουριστικό γίγνεσθαι, στην προστασία και προβολή των μνημείων, στην προστασία του τοπίου και του περιβάλλοντος και τέλος στην σχεδίαση οργάνωση και πραγματοποίηση μιας βελτιωμένης καθημερινότητας. Οφείλουν να αντιδικούν με τις αναποτελεσματικές ισορροπίες και να προωθούν τους αποδοτικούς διαύλους μιας νέας «ευρωπαϊκής» πραγματικότητας που έχουν κατά πλειοψηφία έστω και κριτικά αποδεχθεί. Αν μη τι άλλο τα παραπάνω είναι το αντικείμενο των σπουδών αλλά και της καθημερινής πρακτικής άσκησης του επαγγέλματος.

Στη Βαρκελώνη το 1998 εκπροσώπησα για πρώτη φορά το ΤΕΕ στη γενική συνέλευση των Ευρωπαίων αρχιτεκτόνων. Ήταν η έναρξη μιας διδακτικής για μένα περιόδου που με βοήθησε να αντιληφθώ στη πράξη την σημασία των εκπροσωπήσεων σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Εκτός από την ουσία των λεγομένων στις συναντήσεις είχα την ευκαιρία να εμπεδώσω και να αποδεχτώ την απαραίτητη γραφειοκρατία ώστε να λειτουργεί η ενωμένη Ευρώπη, αλλά και να παρακολουθήσω το πώς εκπαιδεύονται οι πολυάριθμοι εκπρόσωποι των κρατών στην διαδικασία λήψης των αποφάσεων. Παρ’ όλο που το ελληνικό ταμπεραμέντο δεν συνάδει με την λεπτομερή και μονότονη ανάλυση και επανάληψη, διατύπωση και αναδιατύπωση κειμένων και οδηγιών, είμαστε αναγκασμένοι να προσαρμοστούμε στον νέο σχολαστικισμό που συμπορεύεται με την Ευρωπαϊκή ολοκλήρωση. Οι Καταλανοί αρχιτέκτονες, στεγάζονται σε ένα προβεβλημένο κτίριο στη καρδιά της πόλης διπλα στον Καθεδρικό ναό, με ρόλο συμβολικό και ουσιαστικό στην πόλη θέαμα, που συμπληρώνει σημαντικό μέρος του εισοδήματός της από τον τουρισμό που αναζητεί την αρχιτεκτονική σαν αξιοθέατο.

Παρακολουθώ με συγκίνηση τις δημιουργικές αναζητήσεις των νεώτερων αρχιτεκτόνων. Έχουν πάθος, έμπνευση, και καλλιτεχνική αυτοτέλεια. Εκφράζουν την εποχή μας. Παράγουν λύσεις, παράγουν θέαμα, αλλά και βιώματα. Αποτυπώνουν την εποχή που δημόσια θρηνεί και προβάλλει ευαισθησίες, ιδιωτικά όμως απολαμβάνει την καταναλωτική υπέρβαση του μέτρου.

Πρέπει να συμφιλιωθούμε με τη δημιουργικότητά μας σαν λαός σαν κλάδος αλλά πρωτίστως σαν διοίκηση. Πρέπει να ξεκινήσουμε με ένα κτίριο. Ας μην είναι μόνο των Αρχιτεκτόνων. Το ΤΕΕ τόσα χρόνια δεν το κατάφερε. Είναι ντροπή να χτίζουμε και να σχεδιάζουμε ότι υπάρχει γύρω μας και οι Έλληνες Αρχιτέκτονες και μηχανικοί να είναι ουσιαστικά ‘άστεγοι και να περιφέρονται από ξενοδοχείο σε ξενοδοχείο, προκειμένου να βρεθούν και να συνεδριάσουν. Ζηλεύω το μέγαρο της Μουσικής τέχνης. Ονειρεύομαι ένα αντίστοιχο κτίριο ζωντανό λειτουργικό ίσως πιο συμβολικό για τους Έλληνες αρχιτέκτονες και μηχανικούς. Πρέπει κάποτε να το κτίσουμε.