Στη μεταπολεμική Ελλάδα, αναπτύχθηκαν οι κανονισμοί για την ανοικοδόμηση των πόλεων. Η εικόνα, αψευδής μάρτυρας ενός «ορθολογισμού» που αγγίζει τα όρια της ασχήμιας και του αντιαισθητικού. Σαν αντίδραση στην αστικοποίηση και την μετανάστευση, η διανόηση της εποχής επιστρέφει στις αξίες του λαϊκού πολιτισμού, που όμως δεν καταφέρνει ούτε να προστατεύσει ούτε να εξασφαλίσει την ομαλή συνέχεια με κανονιστικές διατάξεις .
Την ίδια εποχή, στην Ευρώπη, το διεθνές ενδιαφέρον συναντά τα επενδυτικά συμφέροντα στο κέντρο της πόλης. Η ανανέωση και η ανάπλαση των ιστορικών κέντρων εκφράζεται από το Χάρτη του Άμστερνταμ (1973), που σηματοδοτεί την αναζήτηση του ωραίου στο ιστορικό περιβάλλον των πόλεων.
Στην Ελλάδα, τα πράγματα καθυστερούν λόγω εμφυλίου και δικτατορίας. Οι συντηρητικές κυβερνήσεις- όχι με την κακή έννοια του όρου- προσπαθούν, με ιεράρχηση και νευρικότητα, να κερδίσουν το χαμένο χρόνο στην ανάπτυξη. Χτίζονται τα πάντα. Τα σχέδια επεκτείνονται προς κάθε κατεύθυνση και οι συνεταιρισμοί ουσιαστικά πολεοδομούν χωρίς περίσκεψη την περιαστική γη. Η επιστημονική πολεοδομία χαρακτηρίζεται «ουτοπία» από τους επενδυτές της εποχής. Η νοοτροπία του πελατειακού σχεδιασμού κυριαρχεί.
Παράλληλα, κάθε κυβέρνηση θεωρεί υποχρέωσή της να αναθεωρεί και να εξειδικεύει το Γ.Ο.Κ.. Φτάνοντας στο 1981, μια κυβέρνηση υψηλών προσδοκιών υποχρεούται να συνδυάσει το πονηρό παρελθόν με το οραματικό μέλλον. Προϊόν αυτού του συνδυασμού είναι οι ημιυπαίθριοι χώροι και όχι μόνο. Οι ημιυπαίθριοι χώροι θεσμοθετούνται με αδιαμφισβήτητα γλαφυρό και ρομαντικό υπόβαθρο και καταλήγουν ένα χυδαίο γνώρισμα της «έμφυτης τάσης» του Έλληνα προς την παρανομία και τη γενίκευση της αυθαιρεσίας στη δόμηση.
Σήμερα, καλούμαστε να προβάλουμε τη φιλοσοφία της διατήρησης, της προστασίας αλλά και της αναστήλωσης των χαμένων αξιών και ιδεών που γεννήθηκαν και αναπτύχθηκαν σ’ αυτόν τον τόπο. Οι νόμοι, οι κανονισμοί και οι έλεγχοι από μόνοι τους, ποτέ δεν παρήγαγαν ανώτερα πρότυπα. Η κύρια ευθύνη εναποτίθεται στην παιδεία. Οι νόμοι και οι κανονισμοί μπορούν να διατηρήσουν και να προστατεύσουν ένα κοινωνικό ή ανθρώπινο επίτευγμα- δημιούργημα. Δεν μπορούν όμως να γεννήσουν πολιτισμό. Κάτω από αυτό το πνεύμα πρέπει να κινηθούμε για να αντιμετωπίσουμε τόσο τα τρέχοντα προβλήματα όσο κι αυτά που θα προκύψουν στο μέλλον.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου