Παρασκευή 11 Απριλίου 2008

ΕΠΙΣΤΗΜΗ (ή) & ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΙΑ


Στο κείμενο η «επιστήμη ως επάγγελμα» του μοναδικού φιλολόγου, Ι. Συκουτρή, εντοπίζεται ο όρος δημοσιογραφισμός στην επιστήμη. Προφανώς χρησιμοποιείται απαξιωτικά κυρίως προς τους επιστήμονες που έχουν εισάγει περισσότερο «μάρκετινγκ» στην επιστήμη τους απ όσο μπορεί να μεταχειρισθεί ένας επιστήμονας προκειμένου να επιβιώσει.

Στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια έχουν απαξιωθεί οι επιστήμονες. Αυτό προέκυψε ως συνέπεια «φιλολαϊκής» πολιτικής επιλογής. Τα πανεπιστήμια αντιστοίχως έγιναν ορμητήρια – αναπαυτήρια πολιτευτών. Την οικογενειοκρατία και την παρακμιακή εσωστρέφεια των παλαιών καθηγητών, διεδέχθη ο νόμος Πλαίσιο το 1981. Μεγάλο βήμα προς την ανανέωση τότε, πλην όμως συμπλήρωσε τον κύκλο του, εφθάρη και θεωρείται ήδη παρωχημένος.

Η θεσμική αναπαραγωγή του συστήματος της παιδείας, με την αξιολόγηση και την κάποιας μορφής αξιοκρατία, σταμάτησε απότομα. Το πότε, δεν είναι εύκολο να το προσδιορίσει κανείς επακριβώς. Πάντως κάπου στην αρχή της δεκαετίας του 90, είχε επικρατήσει πλήρως η δημοσιογραφική αντίληψη των πραγμάτων. Κάτι παραπάνω έμαθαν οι δημοσιογράφοι κάτι περισσότερο απεμπόλησαν από την επιστήμη τους οι επιστήμονες, και προέκυψε το απογοητευτικό τηλεοπτικό θέαμα που απολαμβάνουμε συχνά στις οθόνες της τηλεόρασης.

Η γνώση (πριν την ακμή της τηλεόρασης), πρέπει να προκαλεί δέος και σεβασμό. Παντού εκτός από την καθ’ ημάς νέα-ανατολή και τούτο συμβαίνει για την τηλεθέαση. Ο μέσος δημοσιογράφος ευτελίζει τον επιστήμονα – θύμα του, τον οποίο αντιμετωπίζει ως ένοχο και ασχετο. Αν ο «επιστήμονας» είναι ψώνιο ή τρελλός ή σκέτος απατεώνας, τότε ο δημοσιογράφος αισθάνεται την ηδονή της εκδίκησης απέναντι στην επιστήμη και την γνώση, προσελκύοντας κομπλεξικούς λόγω αγραμματοσύνης τηλεθεατές, που έχει κάθε λόγο να προσπαθεί να πολλαπλασιάσει.

Η τηλεόραση – δημοσιογραφισμός χωρίς να βλάπτει την επιστήμη και την σοβαρότητα ενός λαού δημιουργεί την ψευδαίσθηση του παντός. Εκτοπίζει τις σημαντικές επιτυχίες και τα σημαντικά επιτεύγματα ενός λαού απλώς διότι δεν τα κατανοεί. Περαιτέρω όμως αντιμάχεται ό,τι δεν καταλαβαίνει και περιθωριοποιεί ό,τι δεν ανταποκρίνεται στα κριτήρια που θεωρεί ωφέλιμα για την τηλεθέαση και ακροαματικότητα. Η πολιτική αντίστοιχα που αγωνίζεται να σχεδιάζει την επιτάχυνση στην εξέλιξη της περιοχής ευθύνης της, εκούσα άκουσα, παρακολουθεί την επιβεβλημένη παντοκρατορία του σύγχρονου δημοσιογραφισμού και ασθμαίνουσα εγκαταλείπει τον σχεδιασμό, προκειμένου να ανταποκριθεί στα κριτήρια της αγοραίας λογικής της τηλεόρασης.

Δεν υπάρχουν σχόλια: