ΠΑΝΗΓΥΡΙΚΗ ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΔΗΛΩΣΗ του ΤΕΕ
Τμήμα Κεντρικής και Δυτικής Θεσσαλίας
Παρασκευή 16 Ιανουαρίου 2009- Divani Hotel
Διαμόρφωση ελεύθερων δημόσιων χώρων- Αρχιτεκτονική και εικαστική συνέργια.
Από τις αρχές της ιστορίας, όταν οι άνθρωποι σχημάτιζαν οικισμούς, κυκλικά γύρω από μια εσωτερική αυλή, διαμόρφωναν απ’ έξω μεν τοίχο προστασίας από άγρια ζώα και εισβολείς, στον εσωτερικό χώρο δε, έναν ελεύθερο, δημόσιο, κοινόχρηστο χώρο, όπου «έβγαιναν και έβλεπαν» όλες οι πόρτες των κατοικιών. Αυτός ο χώρος ήταν ο ελεύθερος δημόσιος χώρος, η πλατεία του χωριού. Εκεί γίνονταν οι τελετές, οι συναναστροφές αλλά και οι διαφωνίες. Αυτή η δομή συναντάται από τους αρχαίους οικισμούς μέχρι τα μοναστήρια και τα κάστρα του μεσαίωνα.
Στη διαδρομή της ιστορίας δεν άλλαξαν και πολλά πράγματα. Ο ελεύθερος δημόσιος χώρος κατά κύριο λόγο ταυτίζεται με την έννοια της πλατείας. Επεκτάθηκε στην έννοια του πάρκου, έγινε περιαστικό πράσινο, αναγνωρίσθηκε σαν δάσος, θεωρήθηκε δρυμός και προστατεύεται ως δημόσιο αγαθό.
Ο άνθρωπος στην πλατεία έστησε μνημεία, έχτισε τον καθεδρικό ναό, διαμόρφωσε επίπεδα, χοάνες, ανακάλυψε και ανέδειξε αρχαία και τα διατήρησε εν υπογείω. Αργότερα, γύρω από την πλατεία, έδιωξε τις κατοικίες και έχτισε διοικητήρια, παλάτια, κτίρια συντεχνιών, μουσεία και μεγάλα εμπορικά κέντρα.
Στις παρυφές της πόλης, οι μεγάλες ιδιοκτησίες, παλαιότερα εξοχικές κατοικίες και θερινά ανάκτορα, έγιναν πανεπιστήμια και πάρκα για να αναπνέει η πόλη και οι άνθρωποι, οι οποίοι στο μεταξύ στοιβάχθηκαν σε μικρές κατοικίες μέσα σε πολυκατοικίες γύρω από τους χώρους εργασίας. Αντί λοιπόν ο καθένας να έχει τον κήπο του και το περιβόλι του, είχε το δικαίωμα της ελεύθερης χρήσης του πάρκου και το δικαίωμα κοινωνικής συναναστροφής στην πλατεία, στην προκυμαία, στο βουλεβάρτο ή στο νυφοπάζαρο.
Αν θεωρήσουμε λοιπόν ότι το αυθόρμητο και το τυχαίο στην εξέλιξη του δημόσιου χώρου διαδέχθηκε το έντεχνο, ερχόμαστε στο ρόλο του καλλιτέχνη, είτε αυτός είναι αρχιτέκτονας, είτε είναι γλύπτης, σχεδιαστής, designer, φωτοτέχνης, μέχρι και graffiti καλλιτέχνης του δρόμου. Στον καταμερισμό ρόλων για την επέμβαση, η επιφάνεια που κοιτάει το δημόσιο χώρο είναι αρμοδιότητα του αρχιτέκτονα.
Πολλές φορές ο αρχιτέκτονας εκφράζεται αμφισβητώντας το ό,τι υπάρχει γύρω του, λύει την ιστορική συνέχεια των μορφών και κραυγάζει την αντίθεσή του προς το ιστορικό ή το άμορφο περιβάλλον. Άλλες φορές μιμείται το ιστορικό περιβάλλον προσπαθώντας να κρυφτεί ή και να σεβαστεί ό,τι δημιουργήθηκε πριν από αυτόν. Ακόμα και αν προσπαθήσει να είναι ουδέτερος, δηλαδή ούτε μιμείται ούτε αντιτίθεται, ακολουθεί την αισθητικά αποδεκτή κατηγορία της ουδετερότητας. Και οι τρεις προηγούμενες στάσεις στο σχεδιασμό είναι αποδεκτές. Μόνο όμως η αντίθεση είναι αυτή που μπορεί να εξασφαλίσει στον καλλιτέχνη τη δυνατότητα αναγνώρισης και καταξίωσης.
Η κοινωνία, όσο μεγαλύτερη σημασία αποδίδει σ’ αυτήν την αρμοδιότητα του αρχιτέκτονα να διαμορφώνει το δημόσιο χώρο, τόσο περισσότερα μέτρα λαμβάνει για να διασφαλίσει την τελική εικόνα. Καλεί και συγκροτεί επιτροπές ώστε το τελικό αισθητικό αποτέλεσμα να είναι το καλύτερο δυνατό. Είναι οι γνωστές σε όλους ΕΠΑΕ, που έχουν ως στόχο να προστατεύσουν και να αναδείξουν το ανθρωπογενές σκηνικό που περιβάλλει το δημόσιο χώρο.
Ας μπούμε όμως τώρα μέσα στην πλατεία. Μέσα στην πλατεία γεννήθηκε η ανάγκη τοποθέτησης συμβόλων, μνημείων, σημάτων, αναμνηστικών, πυλών θριάμβου, γενικά δηλαδή μια ανάταση που συμβολίζει την προσπάθεια του ανθρώπου να ανέβει ψηλά, να φτάσει τον ουρανό, το θεό, να ξεχωρίσει από τους άλλους, τους φτωχούς και ταπεινούς που κοιτούν καταφρονεμένοι, με δέος προς τα επάνω, την τρίτη διάσταση που αναζητά ο καλλιτέχνης και την προσφέρει στον εργοδότη του, που παλαιότερα ήταν ο βασιλιάς ή ο άρχοντας και σήμερα είναι ο δήμος, η νομαρχία ή ο υπουργός.
Βγαίνοντας από την πόλη, το περιαστικό πράσινο είναι ο χώρος αναψυχής, όπου δηλαδή ο αστός, ο άνθρωπος της πόλης, θα δαπανήσει το 8ωρο της αναψυχής που δικαιούται, τουλάχιστον στις πολιτισμένες και πλούσιες κοινωνίες. Εκεί, δραστηριότητες όπως ο αθλητισμός, ο πολιτισμός αλλά και η επιμόρφωση, βρίσκουν τις κατάλληλες εγκαταστάσεις, υποδομές και λειτουργίες αλλά και το συμβολισμό της εποχής που αποτυπώνεται μέσω των μορφών και των συνθέσεων. Αγάλματα, νερά, πλαστικές μορφές, πειραματικά κτίρια, μεγακατασκευές διερμηνεύουν και αποτυπώνουν την ιστορική στιγμή. Αλλά και πιο πέρα, μακριά από την πόλη, στις βουνοκορφές, ναοί, ιερά κορυφής, σύμβολα και μνημεία αναλαμβάνουν να σηματοδοτήσουν την κυριαρχία και το αποτύπωμα του ανθρώπου στη φύση. Ακόμη και παλιά λατομεία σκεπάζονται με υπερσύγχρονες διάφανες μεγακατασκευές και μετατρέπονται σε τεχνητή ζούγκλα, μουσεία λατομικής τέχνης και χώρους πράσινης εκπαίδευσης και αειφόρου ανάπτυξης. Μη ανακυκλούμενα υλικά στους υπαίθριους χώρους, με την μεσολάβηση του καλλιτέχνη, σχηματίζουν συμβολικά γλυπτά για να θυμίζουν στον κόσμο προγενέστερα στάδια εξέλιξης.
Η εμφάνιση του δημόσιου χώρου, σε όλες τις κλίμακες, είναι ο καθρέφτης του πολιτισμού. Δεν είναι χαμένη στο παρελθόν η εποχή που ο δημόσιος χώρος ήταν ο σκουπιδότοπος μιας απολίτιστης και αμόρφωτης κοινωνίας. Σήμερα, την εποχή των δικτύων ύδρευσης και αποχέτευσης, ο δημόσιος χώρος, ο δρόμος και το πεζοδρόμιο δεν είναι πια ο αποδέκτης των οικιακών λυμάτων. Κι όμως, στις ακριβότερες συνοικίες, πολλές φορές, βόθροι ξεχειλίζουν, πισίνες και απόβλητα των αποσκληρυντών νερού χύνονται στην άσφαλτο, δημιουργώντας συνθήκες αμφισβητούμενης υγιεινής και κακής- απολίτιστης χρήσης του δημόσιου χώρου.
Η αισθητική των πεζοδρομίων και η προσαρμογή τους στο ανάγλυφο του εδάφους, οι ράμπες εισόδου στα garage, οι αμπολές, τα κρασπεδόρειθρα, οι σημάνσεις των οδών, οι πεζόδρομοι, οι ποδηλατόδρομοι, η ορθολογική φύτευση καθώς και η εξασφάλιση της απρόσκοπτης διαδρομής πεζών, αναπήρων και ηλικιωμένων είναι αντικείμενο σχεδιασμού, φροντίδας και επίβλεψης κατά την κατασκευή από τους ειδικούς. Η αντίληψη του «θα στήσω μνημειάκια- συντριβανάκια σε όλα τα πλατειάκια», εκφράζει το εκφυλιστικό άγχος αγκίστρωσης κακών δημοσίων αρχόντων στην τοπική εξουσία και βέβαια την έλλειψη παιδείας του μέσου ψηφοφόρου.
Οι άνθρωποι ταξιδεύουν. Μαζί με τους ανθρώπους ταξιδεύουν οι λέξεις και οι ιδέες, οι φόρμες, τα σχήματα και οι ρυθμοί. Ο κλασικισμός εγκαταστάθηκε και ωρίμασε στην Ελλάδα, έφτασε στο απόγειο του έντεχνου. Όταν έγινε νεοκλασικισμός, ταξίδεψε στην Ευρώπη, έμεινε όμως το πρότυπο ανυπέρβλητο. Αυτό δημιούργησε την αυταρέσκεια και τον απομονωτισμό στην ελληνική κοινωνία που ήθελε πάντοτε να ξεπερνά τα ανώτατα πρότυπα- standards. Στην πράξη, αυτό δημιούργησε τη διασπορά. Οι έλληνες ασφυκτιούσαν στον εθνικό χώρο και διέπρεπαν πάντα ως έθνος της διασποράς και λιγότερο ως κράτος εντός των συνόρων- intra muros. Η Γαλλία της αυτοκρατορίας, της ωραίας υπερβολής, ήταν πάντοτε αγκαλιά καλλιτεχνών για όλες τις κλίμακες, από τον ταπεινό ζωγράφο στο Βουνό των Μαρτύρων (Μοντμάρτη) μέχρι την πυραμίδα στην αυλή του Λούβρου και το Centre George Pompidou, το γνωστό σε όλους Beaubourg. Χιλιάδες καλλιτέχνες από όλο τον κόσμο αναζητούσαν μια ευκαιρία, την ευκαιρία της διάκρισης στο Παρίσι.
Είχα την τύχη να γνωρίσω τον γιατρό Κατσίγρα στο ημιυπόγειο μουσείο- κατοικία του πριν από 30 ακριβώς χρόνια. Ήταν για μένα ένα μουσείο- πινακοθήκη- κλινική που έγραψε στο μυαλό μου τη Λάρισα. Η Λάρισα λοιπόν, κέντρο τέχνης αλλά και με το σημερινό μουσείο Κατσίγρα, διεθνής πια πόλος ενδιαφέροντος, σηματοδοτείται από το έργο του Θεσσαλού Φιλολάου, αναζητώντας την ανάταση της τρίτης διάστασης που περιγράφηκε στην αρχή. Όπως ταξιδεύουν οι λέξεις και από αρχαιοελληνικές επιστρέφουν στον τόπο τους έχοντας βιώσει περιπέτειες εννοιών σε όλο τον κόσμο, έτσι και οι φόρμες του Φιλόλαου, βαθιά ελληνικές, με ανάταση, αντίστροφη στατικότητα, αντιπροσωπεύοντας το σχόλιο, την ευαισθησία και την ελληνική φιλοδοξία, κοσμούν ένα δίκτυο πολιτισμού και αποτυπωμάτων, μέρος του οποίου είναι πια η Λάρισα.
Οι διαδρομές που συνδέουν τους πόλους του πολιτιστικού- καλλιτεχνικού ενδιαφέροντος είναι ο στόχος του αρχιτέκτονα, του πολεοδόμου, του χωροτάκτη ώστε να αναδειχθούν σε διαδρομές παραγωγής πολιτισμού και τελικά ευζωίας. Η ευζωία που αναζητά την ομορφιά στο περιττό, όταν η κοινωνία συμπληρώσει, θεραπεύσει και αντιμετωπίσει τις βασικές της ανάγκες. Τότε μένει χρόνος και χρήμα για παιγνίδι, για ομορφιά, δηλαδή για τέχνη και πολιτισμό.
Το παρόν έχει δικαίωμα να εκφρασθεί κι εμείς πρέπει να εξασφαλίζουμε αυτό το δικαίωμα στους νέους αρχιτέκτονες και καλλιτέχνες.
Τρίτη, 13 Ιανουαρίου 2009
Δρ. ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΛΥΡΟΥΔΙΑΣ
Αρχιτέκτων- Πρόεδρος ΣΑΔΑΣ- ΠΕΑ
Από τις αρχές της ιστορίας, όταν οι άνθρωποι σχημάτιζαν οικισμούς, κυκλικά γύρω από μια εσωτερική αυλή, διαμόρφωναν απ’ έξω μεν τοίχο προστασίας από άγρια ζώα και εισβολείς, στον εσωτερικό χώρο δε, έναν ελεύθερο, δημόσιο, κοινόχρηστο χώρο, όπου «έβγαιναν και έβλεπαν» όλες οι πόρτες των κατοικιών. Αυτός ο χώρος ήταν ο ελεύθερος δημόσιος χώρος, η πλατεία του χωριού. Εκεί γίνονταν οι τελετές, οι συναναστροφές αλλά και οι διαφωνίες. Αυτή η δομή συναντάται από τους αρχαίους οικισμούς μέχρι τα μοναστήρια και τα κάστρα του μεσαίωνα.
Στη διαδρομή της ιστορίας δεν άλλαξαν και πολλά πράγματα. Ο ελεύθερος δημόσιος χώρος κατά κύριο λόγο ταυτίζεται με την έννοια της πλατείας. Επεκτάθηκε στην έννοια του πάρκου, έγινε περιαστικό πράσινο, αναγνωρίσθηκε σαν δάσος, θεωρήθηκε δρυμός και προστατεύεται ως δημόσιο αγαθό.
Ο άνθρωπος στην πλατεία έστησε μνημεία, έχτισε τον καθεδρικό ναό, διαμόρφωσε επίπεδα, χοάνες, ανακάλυψε και ανέδειξε αρχαία και τα διατήρησε εν υπογείω. Αργότερα, γύρω από την πλατεία, έδιωξε τις κατοικίες και έχτισε διοικητήρια, παλάτια, κτίρια συντεχνιών, μουσεία και μεγάλα εμπορικά κέντρα.
Στις παρυφές της πόλης, οι μεγάλες ιδιοκτησίες, παλαιότερα εξοχικές κατοικίες και θερινά ανάκτορα, έγιναν πανεπιστήμια και πάρκα για να αναπνέει η πόλη και οι άνθρωποι, οι οποίοι στο μεταξύ στοιβάχθηκαν σε μικρές κατοικίες μέσα σε πολυκατοικίες γύρω από τους χώρους εργασίας. Αντί λοιπόν ο καθένας να έχει τον κήπο του και το περιβόλι του, είχε το δικαίωμα της ελεύθερης χρήσης του πάρκου και το δικαίωμα κοινωνικής συναναστροφής στην πλατεία, στην προκυμαία, στο βουλεβάρτο ή στο νυφοπάζαρο.
Αν θεωρήσουμε λοιπόν ότι το αυθόρμητο και το τυχαίο στην εξέλιξη του δημόσιου χώρου διαδέχθηκε το έντεχνο, ερχόμαστε στο ρόλο του καλλιτέχνη, είτε αυτός είναι αρχιτέκτονας, είτε είναι γλύπτης, σχεδιαστής, designer, φωτοτέχνης, μέχρι και graffiti καλλιτέχνης του δρόμου. Στον καταμερισμό ρόλων για την επέμβαση, η επιφάνεια που κοιτάει το δημόσιο χώρο είναι αρμοδιότητα του αρχιτέκτονα.
Πολλές φορές ο αρχιτέκτονας εκφράζεται αμφισβητώντας το ό,τι υπάρχει γύρω του, λύει την ιστορική συνέχεια των μορφών και κραυγάζει την αντίθεσή του προς το ιστορικό ή το άμορφο περιβάλλον. Άλλες φορές μιμείται το ιστορικό περιβάλλον προσπαθώντας να κρυφτεί ή και να σεβαστεί ό,τι δημιουργήθηκε πριν από αυτόν. Ακόμα και αν προσπαθήσει να είναι ουδέτερος, δηλαδή ούτε μιμείται ούτε αντιτίθεται, ακολουθεί την αισθητικά αποδεκτή κατηγορία της ουδετερότητας. Και οι τρεις προηγούμενες στάσεις στο σχεδιασμό είναι αποδεκτές. Μόνο όμως η αντίθεση είναι αυτή που μπορεί να εξασφαλίσει στον καλλιτέχνη τη δυνατότητα αναγνώρισης και καταξίωσης.
Η κοινωνία, όσο μεγαλύτερη σημασία αποδίδει σ’ αυτήν την αρμοδιότητα του αρχιτέκτονα να διαμορφώνει το δημόσιο χώρο, τόσο περισσότερα μέτρα λαμβάνει για να διασφαλίσει την τελική εικόνα. Καλεί και συγκροτεί επιτροπές ώστε το τελικό αισθητικό αποτέλεσμα να είναι το καλύτερο δυνατό. Είναι οι γνωστές σε όλους ΕΠΑΕ, που έχουν ως στόχο να προστατεύσουν και να αναδείξουν το ανθρωπογενές σκηνικό που περιβάλλει το δημόσιο χώρο.
Ας μπούμε όμως τώρα μέσα στην πλατεία. Μέσα στην πλατεία γεννήθηκε η ανάγκη τοποθέτησης συμβόλων, μνημείων, σημάτων, αναμνηστικών, πυλών θριάμβου, γενικά δηλαδή μια ανάταση που συμβολίζει την προσπάθεια του ανθρώπου να ανέβει ψηλά, να φτάσει τον ουρανό, το θεό, να ξεχωρίσει από τους άλλους, τους φτωχούς και ταπεινούς που κοιτούν καταφρονεμένοι, με δέος προς τα επάνω, την τρίτη διάσταση που αναζητά ο καλλιτέχνης και την προσφέρει στον εργοδότη του, που παλαιότερα ήταν ο βασιλιάς ή ο άρχοντας και σήμερα είναι ο δήμος, η νομαρχία ή ο υπουργός.
Βγαίνοντας από την πόλη, το περιαστικό πράσινο είναι ο χώρος αναψυχής, όπου δηλαδή ο αστός, ο άνθρωπος της πόλης, θα δαπανήσει το 8ωρο της αναψυχής που δικαιούται, τουλάχιστον στις πολιτισμένες και πλούσιες κοινωνίες. Εκεί, δραστηριότητες όπως ο αθλητισμός, ο πολιτισμός αλλά και η επιμόρφωση, βρίσκουν τις κατάλληλες εγκαταστάσεις, υποδομές και λειτουργίες αλλά και το συμβολισμό της εποχής που αποτυπώνεται μέσω των μορφών και των συνθέσεων. Αγάλματα, νερά, πλαστικές μορφές, πειραματικά κτίρια, μεγακατασκευές διερμηνεύουν και αποτυπώνουν την ιστορική στιγμή. Αλλά και πιο πέρα, μακριά από την πόλη, στις βουνοκορφές, ναοί, ιερά κορυφής, σύμβολα και μνημεία αναλαμβάνουν να σηματοδοτήσουν την κυριαρχία και το αποτύπωμα του ανθρώπου στη φύση. Ακόμη και παλιά λατομεία σκεπάζονται με υπερσύγχρονες διάφανες μεγακατασκευές και μετατρέπονται σε τεχνητή ζούγκλα, μουσεία λατομικής τέχνης και χώρους πράσινης εκπαίδευσης και αειφόρου ανάπτυξης. Μη ανακυκλούμενα υλικά στους υπαίθριους χώρους, με την μεσολάβηση του καλλιτέχνη, σχηματίζουν συμβολικά γλυπτά για να θυμίζουν στον κόσμο προγενέστερα στάδια εξέλιξης.
Η εμφάνιση του δημόσιου χώρου, σε όλες τις κλίμακες, είναι ο καθρέφτης του πολιτισμού. Δεν είναι χαμένη στο παρελθόν η εποχή που ο δημόσιος χώρος ήταν ο σκουπιδότοπος μιας απολίτιστης και αμόρφωτης κοινωνίας. Σήμερα, την εποχή των δικτύων ύδρευσης και αποχέτευσης, ο δημόσιος χώρος, ο δρόμος και το πεζοδρόμιο δεν είναι πια ο αποδέκτης των οικιακών λυμάτων. Κι όμως, στις ακριβότερες συνοικίες, πολλές φορές, βόθροι ξεχειλίζουν, πισίνες και απόβλητα των αποσκληρυντών νερού χύνονται στην άσφαλτο, δημιουργώντας συνθήκες αμφισβητούμενης υγιεινής και κακής- απολίτιστης χρήσης του δημόσιου χώρου.
Η αισθητική των πεζοδρομίων και η προσαρμογή τους στο ανάγλυφο του εδάφους, οι ράμπες εισόδου στα garage, οι αμπολές, τα κρασπεδόρειθρα, οι σημάνσεις των οδών, οι πεζόδρομοι, οι ποδηλατόδρομοι, η ορθολογική φύτευση καθώς και η εξασφάλιση της απρόσκοπτης διαδρομής πεζών, αναπήρων και ηλικιωμένων είναι αντικείμενο σχεδιασμού, φροντίδας και επίβλεψης κατά την κατασκευή από τους ειδικούς. Η αντίληψη του «θα στήσω μνημειάκια- συντριβανάκια σε όλα τα πλατειάκια», εκφράζει το εκφυλιστικό άγχος αγκίστρωσης κακών δημοσίων αρχόντων στην τοπική εξουσία και βέβαια την έλλειψη παιδείας του μέσου ψηφοφόρου.
Οι άνθρωποι ταξιδεύουν. Μαζί με τους ανθρώπους ταξιδεύουν οι λέξεις και οι ιδέες, οι φόρμες, τα σχήματα και οι ρυθμοί. Ο κλασικισμός εγκαταστάθηκε και ωρίμασε στην Ελλάδα, έφτασε στο απόγειο του έντεχνου. Όταν έγινε νεοκλασικισμός, ταξίδεψε στην Ευρώπη, έμεινε όμως το πρότυπο ανυπέρβλητο. Αυτό δημιούργησε την αυταρέσκεια και τον απομονωτισμό στην ελληνική κοινωνία που ήθελε πάντοτε να ξεπερνά τα ανώτατα πρότυπα- standards. Στην πράξη, αυτό δημιούργησε τη διασπορά. Οι έλληνες ασφυκτιούσαν στον εθνικό χώρο και διέπρεπαν πάντα ως έθνος της διασποράς και λιγότερο ως κράτος εντός των συνόρων- intra muros. Η Γαλλία της αυτοκρατορίας, της ωραίας υπερβολής, ήταν πάντοτε αγκαλιά καλλιτεχνών για όλες τις κλίμακες, από τον ταπεινό ζωγράφο στο Βουνό των Μαρτύρων (Μοντμάρτη) μέχρι την πυραμίδα στην αυλή του Λούβρου και το Centre George Pompidou, το γνωστό σε όλους Beaubourg. Χιλιάδες καλλιτέχνες από όλο τον κόσμο αναζητούσαν μια ευκαιρία, την ευκαιρία της διάκρισης στο Παρίσι.
Είχα την τύχη να γνωρίσω τον γιατρό Κατσίγρα στο ημιυπόγειο μουσείο- κατοικία του πριν από 30 ακριβώς χρόνια. Ήταν για μένα ένα μουσείο- πινακοθήκη- κλινική που έγραψε στο μυαλό μου τη Λάρισα. Η Λάρισα λοιπόν, κέντρο τέχνης αλλά και με το σημερινό μουσείο Κατσίγρα, διεθνής πια πόλος ενδιαφέροντος, σηματοδοτείται από το έργο του Θεσσαλού Φιλολάου, αναζητώντας την ανάταση της τρίτης διάστασης που περιγράφηκε στην αρχή. Όπως ταξιδεύουν οι λέξεις και από αρχαιοελληνικές επιστρέφουν στον τόπο τους έχοντας βιώσει περιπέτειες εννοιών σε όλο τον κόσμο, έτσι και οι φόρμες του Φιλόλαου, βαθιά ελληνικές, με ανάταση, αντίστροφη στατικότητα, αντιπροσωπεύοντας το σχόλιο, την ευαισθησία και την ελληνική φιλοδοξία, κοσμούν ένα δίκτυο πολιτισμού και αποτυπωμάτων, μέρος του οποίου είναι πια η Λάρισα.
Οι διαδρομές που συνδέουν τους πόλους του πολιτιστικού- καλλιτεχνικού ενδιαφέροντος είναι ο στόχος του αρχιτέκτονα, του πολεοδόμου, του χωροτάκτη ώστε να αναδειχθούν σε διαδρομές παραγωγής πολιτισμού και τελικά ευζωίας. Η ευζωία που αναζητά την ομορφιά στο περιττό, όταν η κοινωνία συμπληρώσει, θεραπεύσει και αντιμετωπίσει τις βασικές της ανάγκες. Τότε μένει χρόνος και χρήμα για παιγνίδι, για ομορφιά, δηλαδή για τέχνη και πολιτισμό.
Το παρόν έχει δικαίωμα να εκφρασθεί κι εμείς πρέπει να εξασφαλίζουμε αυτό το δικαίωμα στους νέους αρχιτέκτονες και καλλιτέχνες.
Τρίτη, 13 Ιανουαρίου 2009
Δρ. ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΛΥΡΟΥΔΙΑΣ
Αρχιτέκτων- Πρόεδρος ΣΑΔΑΣ- ΠΕΑ
